Twee weken geleden vertelde ik over m’n heenweg naar Athene en hoe goed het was bevallen om per trein en boot via Italië te reizen. Het verslag van de terugreis, per trein en helaas een deel met de bus, hadden jullie nog tegoed. Omdat er twee routes mogelijk waren, had ik er bewust voor gekozen om de terugreis niet weer via Italië te gaan, maar bovenlangs via Servië en Kroatië. Dat leek me leuk voor de variatie en omdat ik zo meer verschillende treinen kon uitproberen. 

Zoals ik al had verteld, gooide de Servische spoorwegen een paar weken voor vertrek helaas wat roet in het eten doordat de nachttrein van Thessaloniki in het noorden van Griekenland naar Belgrado na 1 oktober niet meer reed. Ik kon twee dingen doen: of de hele terugreis omgooien en toch weer via Italië, of accepteren dat ik een deel met de nachtbus moest. Dat laatste heb ik gedaan, ook al wist ik dat dat niet m’n favoriete deel van de reis ging zijn. 

Ik was op een zondagmiddag aangekomen in Athene. Na een paar dagen de toerist uitgehangen te hebben in Athene (ik was er nog nooit geweest, dus ik wilde uiteraard naar de Akropolis en andere opgravingen, en daarnaast heb ik natuurlijk een paar van de vegan hotspots in Athene getest) vertrok ik weer op donderdagochtend. Ik nam de trein naar Thessaloniki, die er ongeveer 5,5 uur over deed. De trein op de foto hierboven is niet de trein waar ik inzat, het is de trein naast me op het perron, maar geeft wel een goed beeld van de treinen in Griekenland. Een soort van Sprinters, niet al te nieuw, met veel graffiti. Maar verder best comfortabel en hij reed keurig op tijd. 

In Thessaloniki heb ik bij het station een kopje thee gedronken en uurtje gewerkt (ik voelde me net een echte digital nomad) en daarna moest ik naar de andere kant van de stad. Mijn bus vertrok namelijk vlakbij het busstation, wat dan weer niet in de buurt van het treinstation ligt. Omdat het al donker was heb ik eigenlijk niks van de stad gezien. Daar moet ik dus nog maar eens terugkomen! 

De busreis was een bijzondere ervaring. Niet erg comfortabel, maar achteraf kan er ik de humor wel van inzien en had ik het niet willen missen. Het begon al met dat de wachtruimte zo’n treurige plek was met veel te fel TL-licht en oncomfortabele metalen bankjes. Ik was redelijk vroeg, omdat ik niet wist of ik het wel in één keer zou kunnen vinden, en de bus kwam uiteindelijke 1,5 uur te laat, dus ik heb er wel even gezeten. Waar m’n bus bleef wist het meisje achter het loket ook niet, en dat alle andere mensen die er zaten steeds in andere bussen stapten, stelde me ook niet echt gerust. 

Maar uiteindelijk was de bus er dan. Hij zat al flink vol, de meeste mensen waren in Athene of ergens anders onderweg in Griekenland al ingestapt (ik had ook nog naar de mogelijkheid gekeken om hetzelfde te doen, maar ik ben heel blij dat ik de trein heb genomen en een pauze had in Thessaloniki, in plaats van nog een uur of 8 langer in die bus te zitten) en we bleken een soort van reisleider te hebben die snoepjes uitdeelde en de hele tijd hele flauwe grapjes maakte. Gelukkig was er wifi in de bus, wat een prettige verrassing was omdat ik ervan uitgegaan was dat ik mezelf de hele nacht zonder internet zou moeten vermaken (Macedonië en Servië vallen niet binnen m’n abonnement).

Vanaf Thessaloniki waren we al snel bij de grens met Macedonië en ik overdrijf niet als ik zeg dat we er ruim 2,5 uur over hebben gedaan om die te passeren. Allemaal de paspoorten inleveren bij de reisleider. Reisleider naar de Griekse douane. Reisleider boos weer terug: een van de mensen in de bus had vergeten ook z’n werk- of verblijfsvergunning voor Griekenland te geven (ik weet niet welk van de twee het was). Reisleider weer terug naar de douane. Reisleider komt terug en roept een naam om, iemand moet meekomen naar de douane. Half uur later: nog iemand mee naar de douane. Een uur later eindelijk iedereen weer terug, paspoorten weer uitgedeeld. 

De lekkerste vegan tzatziki ooit bij Veganaki.

Doorrijden naar de duty free, waar bijna de hele bus drank en sigaretten in moet slaan. Doorrijden naar de volgende grens om Macedonië in te gaan. Reisleider haalt alle paspoorten weer op (hier ontging me de logica van, waarom ie ze niet die paar meter kon houden), gaat naar de Macedonische douane, komt weer terug en we mogen de grens over. Eindelijk konden we rijden! Ok, toch niet. Buschauffeur wil tanken. Klaar met tanken en weer verder. Na paar meter weer stoppen, passagier kwijt, was nog op het toilet. 

Een paar uur later herhalen we dit riedeltje bij de grens tussen Macedonië en Servië, maar dan met de variatie dat we om Servië in te mogen allemaal de bus uit moeten en lopend de grens over. Om 3 uur ’s nachts. Gelukkig duurt het bij deze grens een stuk minder lang allemaal (wat mogelijkerwijs iets te maken had met de Duty Free-tas die de reisleider onder z’n jas meenam naar het douanekantoor). Om half 8 ’s ochtends zijn we in Belgrado, vlakbij het mooie oude station. Om het logisch te maken is dat dan weer niet waar mijn trein vertrekt, dus ik maak een wandeling door de stad naar het lelijke nieuwe station Beograd Centar, dat al jaren in aanbouw is. Onderweg haal ik in de supermarkt wat te eten voor in de trein en drink ik een kop thee in het café van de McDonalds (normaal niet m’n favoriete plek, maar de wifi en het schone toilet waar ik m’n tanden kon poetsen en m’n lenzen in kon doen na de nacht in de bus waren erg aanlokkelijk). 

De trein van Belgrado naar Zagreb was keurig op tijd en erg comfortabel. Omdat het niet druk was en ik dus een hele bank voor mezelf had, kon ik nog even een paar uurtjes bijslapen. Onderweg hadden we weer een grenscontrole (Servië uit en Kroatië in) en wat me in de bus ook al was opgevallen, bijna bij iedereen moesten ze zoeken voor ruimte in hun paspoort om nog stempels kwijt te kunnen. In de bus zat ik volgens mij met bijna alleen maar Serviërs (bij het oplezen van de namen eindigde bijna iedereen op -ic), die denk ik in Griekenland werken en regelmatig heen en weer reizen naar familie. Nu ik binnen een paar dagen tig grenscontroles meemaakte, besefte ik me ineens hoe makkelijk wij het hebben met de open grenzen in ons deel van Europa. 

Toen ik aankwam in Zagreb was het al donker, en het regende ook nog eens, maar toch voelde ik me meteen fijn in die stad. Het station is echt zo’n mooi oud station van toen de Orient Express daar nog reed, en die sfeer ademt het nog steeds uit. Zagreb ging dus meteen ook op het mentale lijstje om nog eens heen te gaan. Door het weinig slapen de nacht ervoor verheugde ik me nogal op de nachttrein naar München. We vertrokken om half 10 en ik ben meteen naar boven geklauterd (ik had het bovenste bed van drie). Ook m’n medepassagiers gingen meteen slapen. Kort na vertrek kwam de Kroatische grenspolitie nog even paspoorten controleren en ergens ’s nachts werden we wakker gemaakt door de Oostenrijkers, maar verder heb ik echt als een roos geslapen. 

Behoorlijk uitgerust kwam ik dus in München aan. Wel drie kwartier te laat, waardoor ik m’n volgende trein niet meer had moeten kunnen halen, maar die had gelukkig ook een beetje vertraging, dus dat is toch gelukt. In Düsseldorf, m’n volgende stop, had ik een wat langere pauze dan normaalgesproken, omdat er door herstelwerkzaamheden wat treinen uitvielen. Die tijd heb ik gebruikt om nog even te winkelen in een Duitse biosupermarkt vlakbij het staton. Om 3 uur ’s middags was ik in Utrecht en zo’n 45 minuten later dan oorspronkelijk gepland weer terug in Den Haag. De terugreis was dus ook geslaagd zonder noemenswaardige vertraging!

Ook de terugweg heb ik weer leuke mensen gesproken, bijvoorbeeld de Servische mevrouw in de bus naast me, die getrouwd was met een Griek en in Griekenland woonde en nu op bezoek ging bij haar zus. Ze liet me wat van haar typisch Servische pindachips proeven en die was zo lekker dat ik voor de rest van de reis meerdere zakjes heb ingeslagen. Met een van de Kroatische medepassagiers in de trein naar München had ik een gesprek in het Duits. Hij was op weg naar z’n broer die in Hamburg woonde. In de coupé naast ons zat trouwens een Duits gezin met twee redelijk jonge kinderen, die het volgens mij fantastisch vonden dat ze in de trein mochten slapen. 

In totaal ben ik, als ik Nederland niet meetel, tijdens m’n heen- en terugreis in negen landen geweest (ik zou zelfs tien kunnen zeggen, want als ik m’n telefoon moet geloven zijn we met de veerboot ’s nachts ook in Albanië geweest). Van sommige heb ik alleen de grensovergangen meegekregen (Macedonië en Oostenrijk) en van eentje überhaupt niks (Slovenië), maar toch vond ik het behoorlijk wat, voor een reis van negen dagen. Ik zei het twee weken geleden al, maar ik zeg het gewoon nog een keer: ik weet nu nog zekerder dat ik niet meer wil vliegen binnen Europa en juist nog veel meer trein- en bootreizen wil maken. Bij voorkeur wat langzamer, zodat ik nog meer kan zien van de plekken waar ik onderweg doorheen kom. De bus hoeft van mij niet perse nog een keer, zeker de nachtbus niet, maar dat wist ik van tevoren al. Alles bij elkaar was dit echt een bijzondere reis die ik niet snel zal vergeten.